Artikel AD: Commandobunker uit WOII wordt museum: restauratie in ’s-Gravenzande in volle gang

07-04-2025

Aan de Kreeklaan in ’s-Gravenzande ga je meer dan tachtig jaar terug in de tijd. Daar pronkt tussen de woningen en bedrijven een grote betonnen commandobunker van vijftien bij zeventien meter uit 1943.

Stichting Bunkermuseum Westland is nu keihard aan het werk om de bunker uit de Tweede Wereldoorlog zo veel mogelijk in authentieke staat te herstellen. ,,We boffen dat de bunker zó goed bewaard is gebleven.”

De kolossale commandobunker die onderdeel uitmaakte van het noordelijk bataillons hoofdkwartier van de Festung Hoek van Holland en door de Duitse bezetter werd gebruikt in de Tweede Wereldoorlog, heeft sinds de bevrijding altijd op privégrond gestaan. Daardoor is er nog veel bewaard gebleven uit de periode dat de soldaten er hun intrek hadden. Elektriciteitsdraden, verwarmingsbuizen, ontluchtingskanalen, een telefoonkast en zelfs een wastafel met tegelwerk zijn nog duidelijk te herkennen.

Unieke bunker
In de bunker zijn vrijwilligers van Bunker Museum Westland keihard aan het werk om het unieke exemplaar weer zo veel mogelijk terug te brengen in authentieke staat. Kees Dirks is voorzitter van Bunker Museum Westland. Hij is al tien jaar vrijwilliger bij het Atlantikwall Museum in Hoek van Holland en heeft ook een enorme collectie van spullen uit de Tweede Wereldoorlog. Samen met Annemieke Dirks (penningmeester) en Paul Weerdenburg, die secretaris is, vormt hij het bestuur van Bunker Museum Westland. Daarnaast is er nog een aantal enthousiaste vrijwilligers.

De bestuursleden zijn alle drie even gepassioneerd door alles wat met de Tweede Wereldoorlog te maken heeft. ,,We zijn in oktober vorig jaar begonnen in deze bunker”, blikt Weerdenburg terug. ,,Toen we hoorden dat deze bunker op het terrein van een particulier stond, zijn we gaan praten en dat heeft ertoe geleid dat we er nu een museum van kunnen maken. Het is de bedoeling dat we volgend jaar open gaan. Wanneer weten we nog niet precies, want er is nog veel werk te doen.”

Sponsors en vrijwilligers
Dankzij de hulp van allerlei sponsors en vrijwilligers hebben ze de afgelopen vijf maanden al een heleboel werk kunnen verrichten. Het scheelt al flink dat Kees in het dagelijks leven in de bouw en techniek werkt en Paul verstand heeft van metaal en leidingwerk. ,,We kunnen een hele hoop zelf, maar hebben de hulp van bedrijven en vrijwilligers ook hard nodig.”

De stalen plafonds in de bunker zijn al flink beetgepakt. Ze zijn ontdaan van roest en in de menie gezet. En er zijn al de nodige wanden geplaatst om de diverse ruimtes weer terug te brengen in de staat waarin ze in oorlogstijd waren.

Opvallend is dat het leidingwerk en de elektriciteitsdraden nog aanwezig zijn, net als putdeksels en er hangen zelfs nog plaatjes aan de wand met Duitse teksten erop. Tachtig jaar oud, maar nog helemaal intact. ,,Ja, die Duitsers gebruikten spullen van goede kwaliteit”, zegt Paul lachend.

Als het grove werk klaar is, wordt de bunker weer helemaal ingericht zoals die vroeger was. ,,We gaan poppen gebruiken om uit te beelden hoe de soldaten in de bunker leefden”, legt Kees uit. ,,Zittend aan tafel of liggend in de bedden die aan de muren hingen. We kunnen nog precies zien waar die toen bevestigd waren, dus we kunnen ze weer op de juiste plek terughangen.”

De bestuursleden van Bunker Museum Westland willen bezoekers een goed beeld geven van hoe het was in die tijd. ,,Door daar poppen voor te gebruiken, creëren we meer beleving”, zegt voorzitter Dirks. ,,Dat is net iets anders dan in andere musea. Wij gaan ook met vitrines werken hoor, waar we dingen in kunnen laten zien. Zo hebben we hier in de bunker een Duitse krant gevonden uit 1943. Echt heel mooi als je dat vindt. Het is een exemplaar van de ‘Deutsche Zeitung in den Niederlanden’, een krant in het Duits waarin de soldaten konden lezen wat er allemaal in Nederland gebeurde.”

Kinderen van de basisschool
Volgend jaar kan iedereen een kijkje nemen in de opgeknapte bunker en ervaren hoe het was om een Duitse soldaat te zijn in de Tweede Wereldoorlog. Het is de bedoeling dat kinderen van de basisschool er op woensdagmiddag terecht kunnen.

Het museum is erg benieuwd of Westlanders nog voorwerpen hebben uit de oorlog met een verhaal erbij die tentoongesteld kunnen worden. Meer informatie via bunkermuseumwestland@gmail.com en www.bunkermuseumwestland.nl

Bron: Commandobunker uit WOII wordt museum: restauratie in ’s-Gravenzande in volle gang | Westland | AD.nl door Fred Vermeer 31-03-25 

Foto's: Thierry Schut